Scandinavië is een verzamelnaam waarmee het noorden van Europa wordt aangeduid. Met Scandinavië wordt door verschillende mensen verschillende delen in het noorden van Europa bedoeld:
- In Scandinavië zelf bedoeld men met Scandinavië de landen Denemarken, Noorwegen en Zweden.
- Geografisch is Scandinavië het land op het Scandinavisch Schiereiland: Noorwegen, Zweden en delen van Finland.
- Historisch en cultureel gezien wordt onder Scandinavië de lidstaten van de Noordse Raad bedoeld: Denemarken, Finland, IJsland, Noorwegen en Zweden.
Wie weet het nu beter dan de inwoners zelf? Wij gebruiken op deze website dus de definitie zoals die onder 1) is verwoord.
Naast Scandinavië wordt vaak de Engelse term “Nordic Countries” de “Noordse Landen”gebruikt. Met de Nordic Countries wordt een groep landen bedoeld bestaande uit Denemarken, Zweden, Noorwegen, Finland, IJsland en de gebieden Åland, Faeröer en Groenland.
Velen gebruiken Scandinavië als synoniem voor de Noordse landen, maar deze term omvat zoals gezegd alleen Denemarken, Zweden en Noorwegen .
De Noordse landen hebben veel gemeen in geschiedenis, levensstijl , taal en sociale structuur. De landen variëren in geografie. De natuurlijke omgeving bestaat uit de zee, bergen, bossen, archipel, meren en fjorden tot moerassen. Er is in de Noordse landen van alles te zien en te doen, zoals het stadsleven, avonturen in het poolgebied , mountainbiken, kamperen, eilandhoppen, rondritten en wandelen in de wildernis.
Wat is er zo bijzonder aan de Noordse landen?
De Noordse landen zijn de afgelopen tien jaar steevast uitgeroepen tot de beste landen om in te wonen. In het nieuws lees je dat zij wereldwijd de beste balans tussen werk en privéleven hebben, laatst nog over het beste schoolsysteem, het gelukkigste land ter wereld of het beste land om in te wonen voor vrouwen. Denemarken, Noorwegen, Finland en Zweden zijn iconen geworden van rechtvaardige samenlevingen met een hoge economische productiviteit en een hoge levenskwaliteit.
Wat is het geheim hierachter: Samenwerking, niet concurrentie, is de drijfveer achter het Noordse model. De Noordse landen zijn erin geslaagd om duurzame moderniteit te creëren dankzij een buitengewone balans tussen samenwerking en concurrentie – de Noordse landen illustreren het concurrentievoordeel van samenwerking.
Wat is het Scandinavische model?
De Scandinavische landen zijn wereldleiders op het gebied van gendergelijkheid, gezondheidszorg, innovatie en milieubeheer. De landen staan bekend om de hoge levensstandaard die ze hun inwoners bieden. De Scandinavische landen zijn paradigma’s van gelijkheid, goed onderwijs, empowerment van vrouwen en progressiviteit. De Scandinavische landen delen een economisch en sociaal model, waarbij een markteconomie wordt gecombineerd met een verzorgingsstaat die wordt gefinancierd door hoge belastingen.
In het Scandinavische model is verzorging een centraal onderdeel van het leven van iedereen. De landen hebben gratis onderwijs, gezondheidszorg heeft in de meeste gevallen lage kosten en de meeste kinderen gaan naar openbare kinderopvang in de Scandinavische landen.
Het model is succesvol gebleken. De landen behoren tot de rijkste ter wereld. De Scandinavische landen hebben een zeer flexibele arbeidsmarkt en gebruiken een flexizekerheidssysteem waarbij werkgevers werknemers, die verzekerd zijn van hoge werkloosheidsuitkeringen, gemakkelijk kunnen ontslaan.
Noordse creativiteit en innovatie
De Scandinavische landen staan vaak bovenaan in internationale onderzoeken naar creativiteit en innovatiekracht, en dit heeft ook zijn wortels in het Scandinavische model. Omdat delen van het bedrijfsleven gespecialiseerd en hightech zijn, kunnen creatieve en innovatieve vaardigheden worden ontwikkeld. Investeringen in onderwijs en onderzoek openen kansen voor sociale zekerheid om risico’s te nemen – om te durven falen, wat essentieel is voor innovatie.
Over Noordse Welzijn
In internationale vergelijkingen combineren de Scandinavische landen vaak een hoge levensstandaard met gelijkheid en een grote publieke sector. Dit wordt het “Noordse welzijnsmodel” genoemd en bouwt voort op de algemene organisatorische principes van het Noordse sociale en welzijnsbeleid.
Het sociale zekerheidsnet staat centraal in het Noordse welzijnsmodel. Het is geworteld in het principe van universele rechten, en iedereen heeft individueel recht op bijstand van de publieke sector als ze niet voor zichzelf kunnen zorgen. Deze rechten zijn voor iedereen hetzelfde, ongeacht inkomen en vermogen.
De Scandinaviërs zijn de gelukkigste ter wereld
Finland staat op nummer 1 als het gaat om geluk. Finland is het gelukkigste land ter wereld en is dat al 7 jaar, volgens het World Happiness Report van 2024. Andere toplanden op de lijst zijn Denemarken (nr. 2) en IJsland (nr. 3).
Het rapport concludeerde dat alle drie de hoogst gerangschikte landen hoog scoren op de belangrijkste factoren die geluk ondersteunen: zorgzaamheid, vrijheid, vrijgevigheid, eerlijkheid, gezondheid, inkomen en goed bestuur.
In het “World Happiness Report 2024” staan vier Scandinavische landen in de top 3:
- Finland
- Denemarken
- IJsland
- Zweden
- Israël
Noorwegen staat op nummer 7
Noordse levensstijl
Tegenwoordig behoren de Scandinavische hoofdsteden tot de meest milieuvriendelijke steden ter wereld. Veel hotels en restaurants creëren groene oplossingen voor hun klanten en er zijn veel fiets- en voetgangerszones in de Scandinavische hoofdsteden. De Scandinavische landen leven dicht bij de natuur en de Scandinavische levensstijl biedt volop mogelijkheden om een leven te leiden waarin familie en quality-time buiten werk op gelijke voet staan met carrière en werk.
Natuurlijk zijn er duidelijke verschillen tussen Scandinavische landen. Toch richten mensen zich over het algemeen steeds meer op een gezonde levensstijl, inclusief sport en het eten van eco-food.
Noordse geschiedenis
De Nordic Region is sinds de Vikingtijd een deel van Europa. Na de bekering tot het christendom in de 11e eeuw ontstonden er drie noordelijke koninkrijken, Denemarken, Noorwegen en Zweden, en werd de Nordic Region een deel van Europa.
De drie koninkrijken en een unie (ca. 1050-1500) verhoogden hun handel in de middeleeuwen. Als gevolg hiervan werd de Noordse regio geïntegreerd in Europa en werd de Noordse samenleving steeds meer continentaal. Tegen de late middeleeuwen werd de Noordse regio politiek verenigd in de Kalmar Unie.
De Unie van Kalmar viel uiteen in de vroege moderne periode van de 16e tot 18e eeuw en er werden twee nieuwe staten gecreëerd, Denemarken-Noorwegen en Zweden.
Deze twee deden hun best om elkaar in voortdurende oorlogen te verpletteren om de dominante macht in de regio te worden. Op de lange termijn moesten beide echter hun rol als kleine Europese staten accepteren.
Bevolkingsgroei vond plaats van 1810 tot 1920 en industrialisatie veranderde Europa en de Noordse regio in de 19e eeuw. Nieuwe sociale klassen stuurden politieke systemen richting democratie. Internationale politiek en nationalisme creëerden de voorwaarden voor de onafhankelijkheid van Noorwegen, Finland en IJsland.
Rond 1920 vertegenwoordigden vijf verzorgingsstaten de Noordse regio wereldwijd, en door de staat gegarandeerde verzorging werd het leidende principe voor beleid in de sterk geïndustrialiseerde Noordse regio van de 20e eeuw.
Tijdens de twee wereldoorlogen en de Koude Oorlog werden de vijf kleine Noordse landen gedwongen tot een strenge balanceer act, maar behielden hun onafhankelijkheid en ontwikkelden vreedzame democratieën.
De Noordse Raad werd in 1952 opgericht. Hier komen de Noordse landen bijeen om internationale Noordse kwesties te bespreken. Ze zijn zich er echter ook van bewust dat het hen een gemeenschappelijk Noords platform biedt ten opzichte van de rest van de wereld.
Cultuur en taal
Culturele verschillen tussen Scandinavische landen zijn duidelijk. Culturele verschillen tussen Scandinavische en andere Europese landen kunnen verrassend groot zijn. In de Scandinavische landen begrijpen veel mensen elkaars taal. Bijna 80% van de bevolking heeft Zweeds, Noors of Deens als moedertaal, en Deens, Noors en Zweeds zijn de meest verwante en cultureel en historisch verwante talen.
Het noordelijke deel van Finland, Noorwegen en Zweden heet Lapland , en de mensen in deze regio’s spreken verschillende Saami-talen. In Groenland behoort hun taal tot de Eskimo-Aleut-talen, gesproken in Noord-Canada en Alaska.
Lidmaatschap van Schengen
Vijf Scandinavische landen zijn lid van het Schengenakkoord : Denemarken, Zweden, Noorwegen, Finland en IJsland, waaronder Groenland, de Faeröer en de Åland-eilanden.