Plaatsen > Jutland

Het schiereiland Jutland vormt het grootste deel van Denemarken. Het landschap is veel gevarieerder dan de over het algemeen lage ligging doet vermoeden. Rond de middenlijn van het schiereiland liggen vele bergketens, lage heuvels en kleine dalen die het gevolg zijn van onregelmatige afzettingen aan het eind van de laatste ijstijd. Aan de laaggelegen westkust bevinden zich vele zandduinen. In het oosten liggen uitgestrekte graslanden.

Jutland wordt in de lengte doorsneden door de Baltische landrug, een oude eindmorenewal (hoogste punten: de Ejer Bavnhøj, 172 m; Himmelbjerget, 163 m), die even ten zuiden van Kaap Skagen (Skagens Horn) eindigt en het schiereiland in een westelijk en oostelijk deel verdeelt. Het oostelijk deel is een grondmorenelandschap en heeft een betrekkelijk vruchtbare keileembodem. Het is een heuvelachtig gebied met talrijke meren, o.a. Mossø en Julsø. Vele goed bevaarbare fjorden (zonder steile wanden) dringen vanaf de oostkust diep het land in. Het zijn verdronken smeltwatergeulen. De belangrijkste rivier in het oostelijk deel is de 150 km lange Gudenå, die via de Randersfjord uitmondt in het Kattegat. De Skive Aa, 60 km lang, mondt uit in de Limfjord.

Lang geleden vormden de Juten, het volk van Jutland, een aparte stam van de meer oorlogszuchtige Denen die de oostelijke eilanden bezetten. In het Vikingtijdperk hebben de strijdende Denen zich echter naar het westen verspreid en de Juten geabsorbeerd, waardoor de echte macht geleidelijk verschoof naar Sealand, waar deze sindsdien grotendeels is gebleven.

Nu zijn Århus, de tweede stad van Denemarken halverwege de oostkust, en Aalborg, de hoofdstad van Noord-Jutland, levendige, kosmopolitische stedelijke centra die toeristen aantrekken.

Noord- en Midden Jutland
Wie nog wil baden in ruimte, kan terecht in het noorden van Jutland. Brede zandstranden, interessante bezienswaardigheden en de mooie streek rond de Limfjord is ideaal voor watersportliefhebbers.

In het westen wordt het landschap steeds dramatischer, met met heide begroeide heidevelden en bossen in het binnenland en zowel fjord- als zeekustlijnen om te verkennen – en waar u steeds minder buitenlandse toeristen tegen zult komen. Ten noorden van Aalborg wordt het landschap steeds ruiger en grimmiger totdat het Skagen bereikt, op de punt van het schiereiland.

Noordwest Jutland staat bekend als de Deense Rivièra. Hier liggen prachtige witte zandstranden, diverse vissersdorpen en badplaatsen. In het noorden ligt een bijzondere plek: bij het uiterste noordelijkste punt van Denemarken heb je de mogelijkheid om met beide benen in twee verschillende zeeën te staan.

“Lysets Land” of “Land van het Licht”, wordt het noorden van Jutland wel genoemd vanwege het bijzondere licht dat er heerst en de vele extra zonne-uren die er kunnen worden genoten. Het topje van Denemarken is omgeven door zee, die voor het zonlicht als een spiegel werkt en zorgt voor een bijzondere lichtintensiteit. Een goede plek dus om vakantie te houden.

In het meren-en bosgebied rond Silkeborg kan je o.a. kanovaren en het hoogste punt van Denemarken ‘beklimmen’.

Groot natuurcentrum in de kop van Jutland
De Deense toparchitect Jørn Utzon, wereldbekend door zijn schelpvormige operagebouw in het Australische Sydney, heeft het ontwerp getekend voor een groot natuurcentrum in de kop van Jutland, vlakbij de plaats waar Skagerrak en Kattegat samenkomen. Het Skagen Odde Naturcenter, zoals de officiële naam luidt, is gebouwd onder leiding van Jan Utzon, de zoon van de grote meester. Op een vloeroppervlak van 1500 vierkante meter kunnen bezoekers van het centrum de talloze natuurfenomenen van Noord-Denemarken optimaal beleven, waarbij de thema’s wind, water, licht en zand centraal staan en geprobeerd wordt een brug te vormen tussen natuur, wetenschap en de mens. Meer informatie: Skagen Odde Naturcenter, Vesterbyvej 32, DK-9990 Skagen, tel. +45 98442690, fax +45 98442645, e-mail: skagenoddenaturcenter@post.tele.dk

West-Jutland
Een prima gebied voor een gezinsvakantie met 250 km kust met mooie brede witte zandstranden en in het binnenland nog veel stille plekjes. Deze regio beschikt over enkele van de beste viswateren van Denemarken.

Naast LEGOLAND heeft West-Jutland ook veel andere attracties en musea zoals op het gebied van de Vikingen, die in dit gebied een belangrijke rol hebben gespeeld.

Het grootste uitgestrekte gebied met stuifzand duinen van Denemarken ligt in West-Jutland: Råbjerg Mile. Dit gebied is een natuurlijk verschijnsel. De golvende 40m heuvels zijn leuk om te verkennen. Het duin is ontstaan aan de westkust tijdens de grote zand drift van de 16e eeuw en het verplaatst zich in de richting van het bos met een snelheid van 15m per jaar.

Oost-Jutland
Het veelzijdige Oost-Jutland heeft veilige zandstranden en veel attracties. De tweede stad van Denemarken, Århus, geeft met openluchtmuseum Den Gamle By een goed beeld van het oude Denemarken.

Het gebied Djursland wordt ook wel de neus van Denemarken genoemd en is heel geschikt voor vakanties met kinderen.

Zuidoost-Jutland
Zuidoost-Jutland kan worden beschouwd als de Deense fjordenstreek. Aan de fjorden, waar watersporters zich kunnen uitleven, liggen interessante steden als Sønderborg, Aabenraa, Horsens, Haderslev en Kolding, met vele bezienswaardigheden. Het glooiende landschap in deze regio is uitermate geschikt voor fietsers.

In het zuidoosten van Jutland, langs de Flensburger Förde, is een wandelroute van 74 kilometer: het Douanepad. Het traject in het grensgebied van Denemarken en Duitsland loopt tussen Padborg en Høruphav over oude smokkelpaden, waar vroeger ook de douaniers vaak te vinden waren. De route in dit gebied met veel bos en water voert langs tal van bezienswaardigheden, zoals oude molens, de stilgelegde steenbakkerij Cathrinesminde, het slot Sønderborg en de tuinen van kasteel Gråsten, zomerverblijf van de Deense koningin Margrethe.

De veerhavens
Jutland heeft twee belangrijke internationale veerhavens. Esbjerg heeft nachtveerboten van/naar Groot-Brittannië. Het treinstation ligt aan het einde van Skolegade en op nr. 33, vindt u het VVV-kantoor.

Frederikshavn , in het uiterste noorden van de regio, heeft snelveerboten naar Zweden en Noorwegen. De veerbootterminal ligt in de buurt van Havnepladsen, niet ver van het centrum, terwijl alle bussen en de meeste treinen eindigen bij het centraal station, op korte loopafstand van het stadscentrum; sommige treinen rijden door naar de veerbootterminal zelf. Het VVV-kantoor ligt vlakbij, op Skandiatorv 1.